Każdy podatnik, który kupuje do swojej firmy samochód, niezależnie czy jest to pojazd nowy, czy też używany, zobowiązany jest do zapłacenia opłaty rejestracyjnej. Problematyczną kwestią jest to, czy opłata rejestracyjna może zostać wliczona do wartości początkowej środka trwałego, czy też należy rozliczyć ją bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodów.
Zgodnie z art. 16a ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1992 r., nr 21, poz. 86 ze zm., dalej zwana ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych) amortyzacji podlegają kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania środki transportu. Przepisy podatkowe nie określają, co należy rozumieć przez „kompletne i zdatne". W doktrynie wskazuje się, że językowa wykładnia tychże pojęć prowadzi do wniosku, że dany środek, aby spełniać powyższe przesłanki, powinien być „zupełny" („całkowity"), „pozbawiony braków", a przy tym „nadający się do gospodarczego wykorzystania".
Wskazać należy, że zdatność do użytku w wielu sytuacjach faktycznych będzie oznaczać konieczność spełnienia wielu wymogów formalnoprawnych nakładanych na przedsiębiorcę odrębnymi przepisami.
I tak z przepisów ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 1997 r., nr 98, poz. 602 ze zm.), która reguluje między innymi zasady rejestracji pojazdów i dopuszczania ich do ruchu wynika, że dokumentem stwierdzającym dopuszczenie do ruchu pojazdu samochodowego jest dowód rejestracyjny albo pozwolenie czasowe. Samochód jest dopuszczony do ruchu, jeżeli spełnia warunki techniczne oraz jest zarejestrowany i zaopatrzony w zalegalizowane tablice rejestracyjne, a w przypadku pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli w nalepkę kontrolną.
Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, że nie sposób uznać za samochód zdatny i kompletny do używania, który jest niezarejestrowany i nie jest dopuszczony do ruchu. Co za tym idzie, opłaty ponoszone przy rejestracji samochodu, tj. w szczególności opłaty za dowód rejestracyjny, tablice rejestracyjne, kartę pojazdu, nalepkę kontrolną stanowią składową wartość początkową tego samochodu.
Z tego punktu widzenia w szczególności należy zwrócić uwagę na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 marca 2012 r., sygn. akt: II FSK 1736/10 oraz Pismo Pierwszego Urzędu Skarbowego w Lublinie z 23 lutego 2006 r., znak: P-2/415/5/06.
Reasumując, należy wskazać, że uiszczona opłata rejestracyjna wchodzi w skład wartości początkowej, tj. zwiększa ją i w konsekwencji nie stanowi kosztu uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wydatków na rejestrację samochodu nie można bezpośrednio zaliczyć do podatkowych kosztów. Samochód będący środkiem trwałym trzeba amortyzować, a jego wartość zwiększają między innymi właśnie opłaty rejestracyjne.
Filip Stradomski
prawnik w spółce Górski Grzyb Adwokaci i Doradcy Podatkowi sp. p.