Po zbyciu akcji spółki, pracownik uzyska przychód z programu motywacyjnego
W ramach systemu motywacyjnego pracownicy spółek akcyjnych mogą otrzymać akcje tych spółek. Gdy zatrudniony postanowi akcje sprzedać, powstanie u niego przychód do opodatkowania.
Przepisy podatkowe przewidują tworzenie w spółkach akcyjnych programów motywacyjnych na rzecz pracowników. Na podstawie art. 24 ust. 11 b ustawy o PIT przez program motywacyjny rozumie się system wynagradzania utworzony:
- na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez spółkę akcyjną dla osób uzyskujących od niej przychody ze stosunku pracy lub z działalności wykonywanej osobiście,
- spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą wobec spółki, od której osoby uprawnione do świadczeń z programu motywacyjnego uzyskują przychody ze stosunku pracy lub z działalności wykonywanej osobiście.
W wyniku tego programu osoby uprawnione (pracownicy, zleceniobiorcy) uzyskują prawo do faktycznego objęcia akcji jednej ze spółek. W związku z objęciem tych akcji uzyskują przychód do opodatkowania. Na podstawie art. 24 ust. 11 ustawy o PIT przychód powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji. Uzyskane w ten sposób kwoty należy zakwalifikować do przychodów z tytułu umowy o pracę lub z działalności wykonywanej osobiście, w zależności od tego, jaką umowę zawarto z pracownikiem. Dochodem z odpłatnego zbycia tych akcji jest różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT. Do kosztów tych można zaliczyć m.in. wydatki na nabycie akcji. Należy zwrócić uwagę, że przychód ustalony na opisanych zasadach pracownik (zleceniobiorca) uzyskuje pod warunkiem, gdy program motywacyjny spełnia przesłanki określone w art. 24 ust. 11 i 11 b ustawy o PIT. W przypadku niespełnienia przesłanek programu motywacyjnego przyznanie pracownikowi (zleceniobiorcy) akcji spółki może zostać zakwalifikowane do przychodów z nieodpłatnych świadczeń, który trzeba przypisać do odpowiedniego źródła przychodów.
Takie stanowisko potwierdza Dyrektor KIS w interpretacji z 18 stycznia 2019 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.492.2018.3.AK1, w którym czytamy: „(…) z uwagi na niespełnienie ww. warunków należy stwierdzić, że opisany we wniosku program motywacyjny (…) nie spełnia przesłanek programu motywacyjnego, o którym mowa w art. 24 ust.11 w związku z ust. 11 b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (…). Mając na uwadze powyższe okoliczności faktyczne i prawne należy uznać, że w momencie przyznania akcji objętych okresem posiadania (…) po stronie pracownika wystąpiło przysporzenie majątkowe. Mamy bowiem do czynienia z nieodpłatnym nabywaniem akcji (…). W takiej sytuacji przychód do opodatkowania powstaje w wartości rynkowej z dnia przyznania akcji. Konieczne jest zatem przypisanie nieodpłatnego świadczenia do stosownego źródła przychodów”.