Czy napiwki należy oskładkować?
Prowadzę restaurację, w której zatrudniam 8 pracowników, w tym trójkę kelnerów. Otrzymują oni codziennie od klientów napiwki. Czy uzyskane z ich tytułu kwoty należy uwzględniać przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia?
Napiwki nie podlegają oskładkowaniu w przypadku, gdy trafiają do pracowników bezpośrednio od klientów, czyli bez udziału pracodawcy.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez niego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy (za wyjątkiem wynagrodzenia chorobowego, które podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu, oraz zasiłków i świadczeń wymienionych w § 2 rozporządzenia składkowego).
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT za przychody pracownicze uważa się:
- wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania, oraz
- świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Aby odpowiedzieć na pytanie, czy kwota otrzymanych przez pracowników napiwków stanowi podstawę wymiaru składek, trzeba rozstrzygnąć, czy dla celów podatkowych jest to przychód ze stosunku pracy, czy też z innych źródeł.
Napiwki bez składek
Od napiwków nie ma obowiązku naliczania należności składkowych, gdy trafiają one w całości bezpośrednio do zatrudnionych (bez żadnego udziału pracodawcy). Jeżeli napiwki nie są zbierane przez zakład pracy ani rozdzielane wśród pracowników, czy zbierane i przekazywane zatrudnionym w celu ich dalszego podziału, to ich kwota:
- uznawana jest za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT,
- podlega opodatkowaniu, z tym że pracownik rozlicza się z niej samodzielnie, uwzględniając ją w swoim rocznym zeznaniu podatkowym (pracodawca nie odprowadza od niej w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy).
Jeżeli pracodawca nie ma wpływu na organizację otrzymywania i dystrybucję napiwków, to nie są one wliczane do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia. Znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej ZUS z 8 marca 2018 r., sygn. DI/100000/43/614/2015.
… albo ze składkami
Jeżeli napiwki „przechodzą” najpierw przez pracodawcę, który następnie je rozdysponowuje między pracowników, to:
- dla celów podatkowych traktujemy je jako przychody ze stosunku pracy,
- trzeba je oskładkować i opodatkować.
Podstawa prawna
- art. 18 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.),
- art. 12 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1509 ze zm.).
Mariusz Pigulski, specjalista w zakresu kadr i płac z ponad 10-letnim doświadczeniem, "Wiedza i praktyka"
Zastanawiasz się, jak prawidłowo przygotować dokumentację ubezpieczeniową?
Skorzystaj z praktycznych wskazówek dot. rozliczeń z ZUS, zawartych w „Ubezpieczeniach społecznych w praktyce” i prowadź dokumentację ZUS w 100% poprawnie!
