Jak ustalić podstawę wymiaru składek za miesiąc, w którym zleceniobiorca student ukończył 26 lat?
W trakcie miesiąca zleceniobiorca będący studentem ukończył 26 lat. Jak ustalić podstawę wymiaru składek za ten miesiąc, jeżeli jego wynagrodzenie określone jest kwotowo?
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowić tu będzie odpowiednio pomniejszone wynagrodzenie, a składki zdrowotnej - podstawa składek emerytalno-rentowych pomniejszona o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków zleceniobiorcy.
Wynagrodzenie osoby, o której mowa w pytaniu, określone jest kwotowo, a to oznacza, że odpowiednie zastosowanie będzie miał tu art. 18 ust. 3 ustawy systemowej. Zgodnie z przywołanym przepisem podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany z tytułu umowy zlecenia. Podstawa ustalana jest w ten sposób tylko wówczas, gdy wynagrodzenie z tytułu tej umowy określone jest kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Identycznie ustalana jest podstawa wymiaru składek na pozostałe rodzaje ubezpieczeń społecznych (obowiązkowe wypadkowe oraz dobrowolne chorobowe), nie ma tu zastosowania roczna kwota graniczna, o której mowa w art. 19 ustawy systemowej.
Od podstawy składek na ubezpieczenia społeczne, ale pomniejszonej o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków zleceniobiorcy liczona jest także składka zdrowotna.
W podstawie wymiaru składek nie uwzględniamy zasiłków oraz dochodów wyszczególnionych w rozporządzeniu składkowym, oczywiście tylko tych, które mogą być wypłacane zleceniobiorcom.
Z pytania wynika również, że zleceniobiorca skończył 26 lat i tym samym został objęty ubezpieczeniami w trakcie miesiąca. W takim przypadku – zgodnie z art. 18 ust. 9 ustawy systemowej – pełną miesięczną podstawę składek dzielimy przez liczbę dni kalendarzowych w danym miesiącu i mnożymy przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom w tym miesiącu.
Z jaką datą zgłosić studenta do ubezpieczeń?
Przepisy ustawy systemowej ani ustawy zdrowotnej nie wyjaśniają, z jaką datą uczeń lub student kończący 26 lat powinien być zgłoszony do ubezpieczeń. Odpowiednie zastosowanie będzie miał tu natomiast art. 112 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą albo datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca. Przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa jednak z początkiem ostatniego dnia. Przykładowo osoba, która urodziła się 13 kwietnia, kolejny rok życia kończy o północy z 12 na 13 kwietnia każdego roku kalendarzowego.
Ubezpieczenia zleceniobiorcy
Zleceniobiorcy objęci są obowiązkowo ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowymi, wypadkowym i zdrowotnym. Ubezpieczenie chorobowe jest dla nich dobrowolne, co oznacza, że mogą do niego przystąpić, ale nie muszą. Nie wiemy, czy wspomniana w pytaniu osoba skorzystała z tej możliwości, a ma to znaczenie przy ustalaniu podstawy wymiaru składki zdrowotnej, ponieważ składki na ubezpieczenie chorobowe w całości są finansowane ze środków zleceniobiorcy.
Podstawa prawna
- art. 112 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.),
- art. 6 ust. 4, art. 11 ust. 2, art. 12, art. 18 ust. 3, ust. 7 oraz ust. 9, art. 20 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.),
- art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e, art. 69 ust. 1, art. 81 ust. 1 oraz ust. 5–6 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1510 ze zm.).
Bogdan Majkowski, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych,"Wiedza i praktyka"
Zastanawiasz się, jak prawidłowo przygotować dokumentację ubezpieczeniową?
Skorzystaj z praktycznych wskazówek dot. rozliczeń z ZUS, zawartych w „Ubezpieczeniach społecznych w praktyce” i prowadź dokumentację ZUS w 100% poprawnie!
