Udział w programach emerytalnych może obniżyć podstawę wymiaru składek ZUS.
Alternatywą pracowniczych planów kapitałowych (PPK) są pracownicze programy emerytalne (PPE), które funkcjonują od wielu lat na podstawie ustawy z 20.04.2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych. PPK to nowy program emerytalny, który funkcjonuje od niedawna w oparciu o ustawę z 4.07.2018r. o pracowniczych planach kapitałowych.
Zgodnie z ustawą pracowniczy plan kapitałowy jest tworzony m.in. w celu systematycznego gromadzenia oszczędności przez uczestnika programu z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu przez niego 60 roku życia. Środki gromadzone w programie stanowią prywatną własność uczestnika. Uczestnik po osiągnięciu przez niego 60 roku życia, może wnioskować o wypłatę środków zgromadzonych na jego rachunku.
Każdy pracodawca ma obowiązek utworzenia pracowniczego planu kapitałowego. Jednak firmy, które prowadzą PPE mogą być po spełnieniu dodatkowych warunków zwolnieni z wdrożenia PPK.
Uczestnicy, a więc osoby spełniające kryterium wiekowe i podlegające ubezpieczeniom emerytalno-rentowym m.in. z umowy o pracę lub umowy zlecenia zapisywani są do programu automatycznie jednak mają oni możliwość rezygnacji z udziału w tym programie. W przypadku pracowniczego programu emerytalnego system ten jest w pełni dobrowolny.
Z art. 24 ust.5 ustawy o pracowniczych programach emerytalnych wynika, że składka podstawowa z tytułu udziału w PPE finansowana przez pracodawcę nie jest wliczana do wynagrodzenia i nie stanowi podstawy wymiaru obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe. Wskazany przepis odnosi się wyłącznie do zwolnienia z oskładkowania wpłaty podstawowej finansowanej przez pracodawcę. Składka ta stanowić może koszt uzyskania przychodów pracodawcy.
Z kolei na mocy art. 26 ust. 5 ustawy o pracowniczych planach kapitałowych wysokość wpłaty podstawowej oraz wpłaty dodatkowej finansowanej przez podmiot zatrudniający nie wlicza się do wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Wpłaty te także mogą stanowić koszty uzyskania przychodów pracodawcy.
Wpłaty dokonywane na rzecz PPE oraz na rzecz PPK finansowane przez pracodawcę stanowią dla uczestnika programu przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dla opodatkowania tego przychodu nie ma znaczenia czy wpłaty są dokonywane terminowo czy z opóźnieniem.
Lidia Rubińska, Konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO