Przedsiębiorcy opodatkowani według skali podatkowej nie odliczą składki zdrowotnej.
Na mocy art. 81 ust. 2c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych miesięczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osoby prowadzącej działalność gospodarczą opodatkowaną m.in. według skali podatkowej stanowi dochód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka.
Miesięczny dochód należy liczyć narastająco. Dochód ustalany jest jako różnica między osiągniętymi przychodami a poniesionymi kosztami uzyskania przychodów. Dochód ten pomniejsza się o zapłacone w poprzednim miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe pod warunkiem, że składek tych nie zaliczono do kosztów uzyskania przychodu.
Przy ustalaniu wielkości przychodów nie uwzględnia się przychodów zwolnionych z podatku oraz przychodów od których zaniechano poboru podatku. Wyjątek stanowią zwolnienia stosowane w ramach ulg podatkowych, tj. pit zero na powrót, zerowy pit dla rodzin 4+, zerowy pit dla pracujących seniorów. Wymienione ulgi trzeba uwzględnić w przychodach z prowadzonej działalności gospodarczej.
Składkę zdrowotną nalicza się również od dochodów osiągniętych z działalności prowadzonej w specjalnej strefie ekonomicznej oraz dochodów osiągniętych w związku z realizacją nowej inwestycji określonej w decyzji o wsparciu wydanej na podstawie ustawy o wspieraniu nowych inwestycji.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki. Jeżeli składka zdrowotna jest niższa niż kwota 9% minimalnego wynagrodzenia, tj. w 2022 r. 270,90 zł to wysokość składki zdrowotnej należy podnieść do wskazanej kwoty, ponieważ obowiązującą podstawą obliczenia składki zdrowotnej jest wysokość minimalnego wynagrodzenia, które w 2022 r. wynosi 3010 zł.
Na wymiar składki zdrowotnej nie mają wpływu straty podatkowe. Przepisy o systemie ubezpieczeń społecznych przy obliczaniu składki zdrowotnej odnoszą się wyłącznie do dochodu. A więc obliczaniu składki zdrowotnej nie uwzględnia się strat z działalności gospodarczej.
Jednakże, jeśli przedsiębiorca wykazałby zerowy dochód, a nie stratę podatkową to jako podstawę wymiaru składki zdrowotnej również należy przyjąć minimalne wynagrodzenie za pracę. Zatem, najniższa składka zdrowotna do zapłaty za dany miesiąc wynosi 270,90 zł (3010 zł x 9%).
Należy pamiętać, że po zmianie przepisów wprowadzonych od l lipca 2022 r. przedsiębiorcy, którzy płacą podatek według skali podatkowej w dalszym ciągu nie odliczą od dochodu składki zdrowotnej oraz nie uwzględnią jej w kosztach uzyskania przychodu.
Preferencje objęły jedynie „liniowców” i „ryczałtowców”, bowiem przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem liniowym mogą odliczyć od dochodu składkę zdrowotną do wysokości 8700 zł. o ile nie zaliczyli jej wcześniej do kosztów podatkowych. Podatnicy na ryczałcie mogą pomniejszych dochód o 50% zapłaconych w roku podatkowym składek zdrowotnych, a przedsiębiorcy opodatkowani kartą podatkową mogą pomniejszyć podatek wynikający z decyzji ustalającej wysokość podatku o 19% składki zdrowotnej.
Lidia Rubińska Konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO