Umowa o dzieło zawarta z własnym pracodawcą traktowana jest jak zatrudnienie pracownicze.
Z art. 6 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Polski są zatrudnione na umowę o pracę z wyłączeniem prokuratorów. Pracownicy podlegają także obowiązkowo ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu.
Według art.18 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w przypadku ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust.2 a ustawy, a więc, którzy zawarli z własnym pracodawcą umowę o dzieło, zlecenie, umowę agencyjną lub inna umowę o świadczenie usług, w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uwzględnia się również przychód z tytułu umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło.
Dla ustalenia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne należy najpierw rozstrzygnąć czy osoba posiada jeden z tytułów do ubezpieczenia określony przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Świadczenie pracy wyłącznie na podstawie umowy o dzieło nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Jeśli jednak osoba wykonująca pracę na podstawie stosunku pracy jednocześnie nawiąże umowę o dzieło z własnym pracodawcą to umowa o dzieło objęta będzie składkami na ubezpieczenia społeczne i zostanie potraktowana jak umowa o pracę.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w interpretacji indywidualnej z 18 września 2023 r., sygn. DI/100000/43/750/2023 wskazał, że „ umowa o dzieło z własnym pracodawcą traktowana jest jako forma kontynuowania zatrudnienia pracowniczego. Zatem wobec umowy o dzieło wykonywanej na rzecz własnego pracodawcy nie ma zastosowania zasada zbiegu tytułów do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Oznacza to, że wynagrodzenie pracownika z tytułu umowy o dzieło, wykonywanej na rzecz pracodawcy, traktowane jest tak samo jak wynagrodzenie z umowy o pracę.”
Lidia Rubińska, Konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO