Wypowiedzenie stosunku pracy za porozumieniem stron uprawnia do wypłaty rekompensaty.

W związku z rozwiązaniem stosunku pracy za porozumieniem stron pracodawca może wypłacić pracownikowi rekompensatę pieniężną mimo braku bezpośredniego związku między jej wypłatą a rozwiązaniem stosunku pracy.

Zgodnie z art. 18 ust.1 i 2 oraz art. 20 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych, a także przychodów wymienionych w  rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne.

Na podstawie § 2 ust.1 pkt 3 ww. rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Zatem, jeżeli strony umowy zawarły porozumienie w sprawie rozwiązania stosunku pracy i z treści porozumienia wynika, że pracownik otrzyma rekompensatę pieniężną to według omawianych przepisów powinna być ona wypłacona w ostatnim dniu rozwiązania stosunku pracy, ponieważ dopiero w tym dniu powstaje prawo do otrzymania rekompensaty.

Powstaje także pytanie czy rekompensata stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne? Jak wynika z omawianych przepisów oraz stanowiska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie stanowią podstawy wymiaru składek ubezpieczeniowych rekompensaty wypłacane w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Przepis rozporządzenia nie wyczerpuje wszystkich okoliczności wyłączenia z podstawy wymiaru składek wypłacanych świadczeń, gdyż jest to katalog otwarty, jednakże aby świadczenie takie było wyłączone ze składek ubezpieczeniowych powinno zostać wypłacone w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

Pismo z dnia 4 października 2023 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, DI/100000/43/906/2023 „ jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę świadczenia, winno być ustanie zatrudnienia. Oznacza to, iż tego typu świadczenie nie może być wypłacane przez pracodawcę w innych okolicznościach, niż pozostających w ścisłym związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Fakt, iż wypłata świadczenia następuje na podstawie np. porozumienia między pracodawcą a pracownikiem nie wyklucza zastosowania wyłączenia przewidzianego w par. 2 ust. 1 pkt 3 cytowanego rozporządzenia.”

Lidia Rubińska, Konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO