Termin – compliance - bardzo często utożsamiany jest z podejmowaniem działań mających na celu zapewnienie zgodności z obowiązującymi przepisami prawnymi. Tymczasem aktualnie termin ten oznacza coś więcej. Compliance, to termin, którym z jednej strony określa się działania, których celem jest zapewnienie zgodności z przepisami prawnymi z drugiej strony zgodności ze standardami moralnymi (etycznymi).
Compliance w praktyce oznacza wszelkie niezbędne czynności podmiotu podejmowane w celu dostosowania jego działalności do dynamicznie zmieniających się norm prawnych, a także w celu wdrożenia i zapewnienia strategii efektywnego nadzoru nad przestrzeganiem wewnętrznych regulaminów i procedur. Innymi słowy, compliance pełni kluczowe funkcje w przedsiębiorstwie, niwelując ryzyko prawne związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, ograniczając odpowiedzialność prawną, likwidując komplikacje związane z nieefektywnym funkcjonowaniem przedsiębiorstwa, a także eliminując nadużycia z zakresu prawa pracy, a mianowicie mobbingu i dyskryminacji.
DLACZEGO COMPLIANCE STAJE SIĘ W PRZEDSIĘBIORSTWACH KONIECZNOŚCIĄ?
W ostatnim czasie obserwujemy wzmożoną aktywność ustawodawcy unijnego i polskiego we wdrażaniu regulacji z obszaru compliance, tj. zgodności działania organizacji z prawem oraz przyjętymi normami postępowania. Kumulacja nowych i projektowanych aktów prawnych pozwala przypuszczać, że wdrożenie compliance wkrótce będzie standardem w każdym przedsiębiorstwie. Formalne procedury prawne, organizacyjne i audytowe nie będą już tylko narzędziem usprawnienia biznesu ale koniecznością.
Brak procedur compliance w przedsiębiorstwie zwiększa ryzyko – choćby niezamierzonego - działania wbrew przepisom, i tym samym niebezpieczeństwa obarczenia przedsiębiorcy różnorodnymi sankcjami prawnymi, mogących przyjąć postać odpowiedzialności cywilnej, administracyjno-karnej, czy nawet karnej i karno-skarbowej. Konsekwencje te wychodzą często poza sferę prawną i obejmują także straty wizerunkowe oraz finansowe.
Przedsiębiorstwa i ich menadżerowie poszukują skutecznego narzędzia, które zapewni bezpieczeństwo prowadzenia biznesu. Z uwagi na szeroką odpowiedzialność władz spółki należy pamiętać, że bezpieczeństwo prawne przedsiębiorstwa to komfort dla jego menadżera. Planowane zmiany w zakresie odpowiedzialności podmiotów zbiorowych stwarzają poważne ryzyko finansowe nie tylko dla spółek, ale i dla menadżerów – pamiętać należy, iż zgodnie z art. 293 § 1 oraz art. 483 § 1 KSH członek zarządu odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami umowy (statutu) spółki, chyba że nie ponosi winy. Oznacza to, że spółka, w razie nałożenia na nią kary finansowej na podstawie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych lub innego aktu prawnego, może potencjalnie dochodzić milionowego odszkodowania od członków swoich władz.